Nieuwheide, Mechelen

Weldra zullen de ‘torentjes’ in de Neerstraat worden gesloopt. De banale architectuur met een ongedefinieerde buitenruimte eromheen draagt niet echt bij tot de ‘stad’ als plek om er samen graag te vertoeven. Het publiek domein is ongestructureerd en leidt tot nergens behalve tot aan de voordeur van het appartement. Elke aanleiding tot ‘verknoping’ ontbreekt. Het goede nieuws is dat het masterplan door Omgeving inzet op publiek domein. Het plan wordt geschraagd door twee krachtige insteken; enerzijds het uitbreiden van het bestaande Pennepoelpark als ‘groene parkverbinding’ met het verderop gelegen Tivolipark en anderzijds het ‘herstel van het woonweefsel’. De nieuwbouw wordt danig ingeplant dat zij het buurtpark definieert en een duidelijke begrenzing schept in wat privaat is, wat publiek park is. Maar bovenal aspireert het masterplan een grotere verweving en netwerk van trage wegen doorheen de wijk. We stellen voor om de nieuwe invulling van het projectgebied een naam te geven; ‘Nieuwheide’, een plaats met referentie naar het verleden, maar tegelijk gericht op een toekomstig positief verhaal.

In de verfijning van het stedenbouwkundig plan zijn we op zoek geweest naar handvaten die de buitenruimte tot ‘publieke ruimte’ maken met gradaties in ‘publiek-zijn’; van semi-privaat naar semipubliek, naar volledige doorwaadbaarheid. We reiken elementen aan waar lokale toe-eigening op schaal van het project mogelijk wordt. Ruimtes en plekken waar sociale contacten mogelijk zijn. Het stedenbouwkundig ontwerp biedt plaats aan drie types publieke ruimte met een verschillende gelaagdheid in publiek karakter, gaande van semi-private binnenhoven voor de bewoners die de gelijkvloerse entiteiten bewonen, semipublieke gebruiksruimtes als trage verbindingsweg voornamelijk voor de bewoners die er wonen en er hun voordeur hebben, tot één groot publiek park Pennepoelpark waar elementen worden geïntegreerd die tot een verknoping van die sociale relaties kunnen leiden.

Er werd bij de uitwerking van de grondplannen gekozen voor slechts twee basistypologieën en een aantal varianten; t.t.z. doorzon-duplexappartementen over twee bouwlagen en hoekappartementen over één bouwlaag. Er is gestreefd om in de grootste gebouwen de dragende, en dus de blijvende structuur te beperken tot de buitenschil, de vaste kern en de woningscheidende wanden. De woningen kunnen dan op termijn anders worden ingedeeld. De allure van de gebouwen krijgt een zekere monumentaliteit door eenheid in materialen en detaillering. Om aan te sluiten bij het karakter van de binnenstad worden de gevels uitgevoerd in baksteen. De variatie en zachte nuance van gele en wit-gele tinten in combinatie met bleke betonaccenten brengt een speelsheid en frisheid in de gevels maar tegelijk een orde en eenheid. De samenhang van dit materialenpalet zorgt voor hedendaagse gevels met een knipoog naar het verleden.

Opdrachtvervangingsbouw van 98 wooneenheden “Nieuwheide”, 2018
OpdrachtgeverWoonpunt Mechelen cvba
LocatieMechelen
SamenwerkingL.U.S.T Architecten
ReferentieSauvage - Le Studio Building, Pouillon - Ensemble Montrouge, Brinckman - Justus van Effencomplex