De Leeuwerik wordt beschouwd als de eerste hoogbouw met sociale appartementen van West-Vlaanderen. Het gebouw is ingeplant vlak bij een park volgens een oost-west-oriëntatie en opgebouwd uit een betonskelet op plastische pilotis, geïnspireerd op l’Unité d’Habitation van Le Corbusier. (bron inventaris onroerend erfgoed)
De ontwerpers hebben zich inderdaad duidelijk laten ïnspireren door Le Corbusiers Unité d’ Habitation. Er zijn opvallende gelijkenissen; pilotis, verticale geleding in de gevels,… Onze renovatiestrategie bestaat er in deze elementen of insteken zeker te bewaren en zelfs nog te versterken. Daarnaast willen we ontbrekende elementen op hedendaagse wijze eraan toevoegen. We denken hiermee een voorstel te hebben geformuleerd dat aansluiting vindt met de ‘geest’ van destijds, maar tegelijk ook een sprong voorwaarts maakt door resoluut te kiezen voor duurzame technieken en uitvoeringswijzen die bovendien de uiterlijke verschijningsvorm van het gebouw versterken en het gebouw beter verankeren in z’n directe omgeving.
De context waarin het gebouw staat is een typisch randstedelijke omgeving en laat zich voornamelijk kenmerken door een veelheid aan soorten gebouwen; kleinschalige woningen tot appartementen van 5 en 7 bouwlagen en alles ertussen. Daarnaast is er ook natuur aanwezig, maar ook woonzorginfrastructuur, jeugdlokalen,…
Het gebouw is eigenlijk atypisch voor z’n omgeving, maar bezorgt de omgeving ook geen last of hinder; de afstanden ten aanzien van de andere gebouwen en woningen is groot. In ons voorstel hebben we gezocht naar een oplossing om enerzijds aan te sluiten met z’n omgeving, en anderzijds ook het gebouw in zijn gaafheid te bewaren. Tot de 5 de bouwlaag wordt een relatie gezocht met de bebouwing uit de omgeving; dit gebeurt ondermeer door uitpandige terrassen, het gevelmetselwerk,… Hier merk je een kleinere korrel; deze van het individuele appartement. Vanaf de zesde bouwlaag wordt de schaal groter en wordt het gebouw meer aanschouwd vanop afstand en kunnen de elementen iets groter zijn. Hier worden de terrassen inpandig en wordt het volume een gave, abstracte doos.
Net zoals bij de modernistische woonvorm die diende als inspiratiebron, vormt het collectieve gebruik en programma een groot deel van de inzet. Waar dens wordt samengewoond op relatief beperkte oppervlakte speelt het collectieve immers een cruciale rol. Zowel letterlijk, door het voorzien van collectieve voorzieningen voor de bewoners en de wijk als door het creëren van ruimtes waar spontane en ongedwongen ontmoetingen tussen de bewoners worden gestimuleerd.
Het optillen van het gebouw door pilotis zorgt ervoor dat er onder het gebouw overdekte ruimte vrij kwam. In realisatie is hier jammer genoeg weinig van terug te vinden. Slechts één zijde van het gebouw is open en doorwaadbaar. In ons voorstel proberen we het gelijkvloers transparanter te maken. In een centraal, grotendeels transparant volume, komen de gemeenschappelijke ruimtes voor de bewoners én de buurt: het wassalon en de ontmoetingsruimte. Via de circulatie aan weerszijden van dit volume wordt het publieke domein doorgetrokken in het ontwerp en verzachten we de grens binnen/buiten of publiek/privaat. Er ontstaat een overgang van buitenruimte, overdekte buitenruimte, tot binnenruimte. In overleg met de ontwerper van het openbare domein kan zelfs het netwerk van wandelpaden hierop inhaken.
Kunstintegratie Mario De Brabandere
In de huidige situatie is de Leeuwerik kunstintegratie nauwelijks aanwezig; hooguit kan gesproken worden over de afwerking van de luifels aan de toegangszones. Deze zijn nu voorzien van een geprofileerde afwerking in metaal. En daarnaast is het metselwerk op het gelijkvloers voorzien van ornament. Alvast zijn de decoratieve tekening van de kopgevels niet origineel. In ons voorstel wordt de onderzijde van de luifel voorzien van een kunstwerk van Mario De Brabandere. Deze ingreep geeft elke inkom een zekere identiteit en wordt uitgevoerd in kleinformaat tegels. De twee tekeningen zullen verschillend zijn, doch met elkaar een relatie aangaan. De taal van de tekening is eerder lyrisch en kleurrijk.