De huidige site in de Tuinwijk kenmerkt zich door een gebouwencomplex bestaande uit 4 hoofdvolumes aan de straat. Achteraan de hoofdvolumes werden decennia lang achterbouwen toegevoegd, verbouwd en uitgebreid. Twee hoofdvolumes worden omwille van de erfgoedkwaliteit behouden. Twee andere gebouwen worden gesloopt en moeten vervangen worden door drie nieuwe gebouwen. Het ontwerp voor ‘Herinrichting Tuinwijk Schoten’ is een toepassing op het gegeven van de valse tweeling. Om te voldoen aan het gevraagde programma werden de nieuwe gebouwen lichtjes verschaald, uitgerokken, platgedrukt… Oud en nieuw worden in materialiteit bij mekaar gebracht, de oorspronkelijke gebouwen worden hier en daar voorzien van hedendaagse materialen en uitvoeringstechnieken en de nieuwe gebouwen worden opgetrokken in eenzelfde kleurpalet als de oorspronkelijke gebouwen.

Met vier heldere ingrepen werd het mogelijk om op een eenvoudige manier het programma van 32 woonentiteiten te realiseren. Ten eerste worden de te behouden woningen worden van alle aanhurkende achterbouwen waardoor de twee hoofdvolumes zich heel leesbaar op de site positioneren. Nieuwe achterbouwen maken de woningen opnieuw conform de huidige oppervlaktenormen. Hierin worden de woningen voor de grotere gezinnen onder gebracht. Ten tweede worden twee nieuwe, identieke gebouwen met telkens 6 grondgebonden woningen ingeplant; één aan de straat en één wat meer in het binnengebied. De oude en nieuwe gebouwen staan in mekaars gezichtsveld; op een relatief korte afstand ten aanzien van elkaar, alsook een beetje verdraaid of gespiegeld ten aanzien elkaar. De nieuwbouwen zijn opgevat als een ‘dubbelganger’ (echo, valse tweeling, kopie) van de bestaande gebouwconfiguraties. Ten derde huisvest een heel rationeel gebouw van 3 bouwlagen met een licht hellend dak 12 quasi identieke appartementen met één slaapkamer. De gelijkvloerse appartementen hebben elk een eigen voordeur; en een monumentale voordeur aan het plein verleent toegang naar de hoger gelegen entiteiten. De materialisatie is identiek aan de overige twee nieuwbouwen. De footprint en schaal zijn ook quasi identiek, maar door zijn positie ten aanzien van het pleintje krijgt het gebouw een zekere autonomie en wordt het dorpse karakter versterkt.

Het vierde deel is de ruimte die ontstaat tussen de gebouwen. Door de gebouwen (elkaars echo) zo ten opzichte van elkaar te positioneren, verschuiven en verdraaien ontstaat een intens en trillend spanningsveld dat een nieuw centrum definieert. Deze nieuwe groene tussenruimte wordt het kloppend hart van deze woonomgeving. Dit wordt nog versterkt door alle gebouwen te voorzien van gelijkaardige achter- of aanbouwen. Het ontwerp voorziet in vier types publieke ruimtes. Op het ‘Nieuw Bourletplein’ worden elementen geïntegreerd die tot een verknoping van sociale relaties tussen wijk en buurt kunnen leiden, alsook als buffer tussen straat en woongebouw. Daarnaast hebben we een woonhof in het midden van het terrein. Er is een semi-publieke, maar voor voetgangers en fietsers doorwaadbaar, traject doorheen het woonhof. Aan het woonhof worden de ‘voordeuren’ tot de woningen voorzien.

Kunstintegratie Stijn Cole

Voor het ontwerp van het ‘ Nieuw Bourletplein’ werd vertrokken vanuit de bestaande architectuur – een tuinwijk waarbij er summiere ingrepen zijn in de wachtgevels van de woningen – en vanuit het plan van de architecten om architectuur te ontwikkelen die als een “faux jumeaux” een dialoog aangaat met de bestaande situatie. We stellen voor een open ruimte van ± 35x20m als een buurtplein te ontwerpen. Het voorstel maakt van de open ruimte een landschap / tuin waarin de bewoners kunnen vertoeven, spelen en elkaar ontmoeten. Op het plein voorzien we een aantal opgehoogde zones waarop een beplanting, een (fruit)boom worden voorzien en een wadi die het overtollige regenwater opvangt.

De ophogingen worden in een vrij (wild)verband gemetst. Deze metseltechniek wordt doorgetrokken op een wachtgevel en op twee muren die als sculpturen in het landschap staan. Deze ingrepen zijn een knipoog naar de metselwerksculpturen in de zijgevels van de originele woningen.  De muren stoppen op horizonhoogte, de gevel gaat vanop die hoogte (160cm) door in een normaal verband. Dit komt ook terug in de gevel van het aanpalende gebouw met 12 appartementen waar de verharding in metselwerk nog even doorloopt in de aanleg van het plein.