Recreatieve zone, Kanegem

In 2008 vond in het Gentse museum voor hedendaagse kunst, het S.M.A.K., een merkwaardige tentoonstellingsreeks plaats onder de titel ‘Faux Jumeaux’, of valse tweelingen. Michel François, kunstenaar, had aan 15 personen uit de kunstwereld gevraagd om elk twee kunstwerken te kiezen van twee verschillende kunstenaars die (toevallig) vormelijk of materieel erg op elkaar lijken. ‘Faux Jumeaux’ werd echter meer dan een presentatie van twee gelijkaardige werken, het werd een uitnodiging tot open debat.

De huidige site kenmerkt zich door een gebouwencomplex bestaande uit drie hoofdvolumes aan de straat. Twee ervan zijn hoog en slank en bepalen in sterke mate het beeld van de site. Het derde gebouw is een woonhuis dat er tegenaan staat. Aan de achterzijde van de drie hoofdvolumes werden decennia lang achterbouwen toegevoegd, verbouwd en uitgebreid. Aan de rechterzijde is een smalle toegang langsheen een kapel naar de ‘secret garden’. Aan de andere zijde is een brede zone die toegang verleent tot de achtergelegen site. Het is een restruimte die in huidige situatie slechts een doorgangszone is. De aangename en veilige speelzone/park situeert zich verderop op het terrein.

Het voorstel, om het eerste gebouw te kopiëren, te spiegelen en het er naast in te planten, is het resultaat van het omzichtig omgaan met het dorpsweefsel, erfgoed,… Om te voldoen aan het gevraagde programma wordt het nieuwe volume verschaald, vervormd, platgedrukt,… Hiermee worden geen twee losstaande gebouwen gecreëerd, maar één verzameling of signatuur, bij elkaar, vanop een afstand naar elkaar kijkend met ertussen een park/plein. De kern van het origineel blijft over en vindt zijn weg in een nieuw gebouw, op maat van het nieuwe programma en vertaald naar een hedendaagse materialisatie en uitstraling. Tegelijk worden de hiaten in het origineel opgevuld met hedendaagse materialiteit en uitvoeringswijzen die we eveneens hanteren in de nieuwbouw. De kwaliteit van de inventie ligt in de tijdsafstand die overbrugd wordt: de 150 jaar die verstreken is tussen de bouw van de kapel en de nieuwe polyvalente zaal, wordt door de kopie in één oogopslag verwerkt, verteerd en gerespecteerd. De 19e-eeuwse materialiteit wordt vertaald naar een hedendaagse aanblik.

In een dorp tussen Tielt en Deinze verschijnt aan een gebouw van de gemeente een schotelantenne; een vreemd object in een rurale gemeente. Schotelantennes worden gelinkt aan verre exotische televisiezenders voor kijkers die eveneens van verre landen komen. Als de zon onder gaat wordt de antenne echter een projectiescherm waarop een film verschijnt van een tekenende hand. De hand tekent bedachtzaam gezichten op de schotelantenne. Deze gezichten staan voor een diversiteit van mensen die te gast zijn in het nieuwe gebouw. De gezichten verwijzen ook naar de gedaanteverwisselingen die acteurs ondergaan eens ze op toneel verschijnen. De tekenende hand verwijst naar het telkens opnieuw geboren worden van de creatieve daad, naar het spel, naar de verbeelding die eigen is aan het spel van de jeugdbewegingen en van de acteurs van het theatergezelschap. Overdag een vreemde maar tegelijk vertrouwde vorm, parelmoerwit geschilderd en grafisch afgetekend op de wit gekaleide gevel. ‘s Nachts komt de vorm tot leven komen als een gezicht op de wereld.

OpdrachtRecreatieve zone: renovatie en nieuwbouw, 2016
OpdrachtgeverStad Tielt
LocatieKanegem
SamenwerkingArthur De Roover (stabiliteit), EA+ (duurzaamheid), Artex (technieken)
KunstintegratieNikolaas Demoen
ReferentieGiotto - Scrovegni kapel; Jean Fouquet - Madonna; Koen Van Den Broek - Madonna